Professionele dramaqueen harmen meinsma wil iedereen beroemd maken.

De 27-jarige fotograaf Harmen Meinsma noemt zichzelf een ‘professionele dramaqueen’. In zijn werk vormt hij de realiteit naar zijn eigen fantasie en regisseert hij zo zijn eigen dramatische ‘theaterstuk’. Een talent dat hij al in zijn vroege puberteit ontdekte en ontwikkelde. Geïnspireerd door de Scene Kids van Myspace, zoals Jeffree Star en Audrey Kitching, ging hij aan de slag met zijn eerste digitale camera. In de Friese achtertuin van zijn oma bouwde hij sets en schoot hij zelfportretten. Hier vond hij het creatieve tegengewicht voor de isolatie die zijn geaardheid in een klein dorpje als Balk teweegbracht.

Aan de hand van enkele archiefbeelden en nieuw werk spraken we Harmen over zijn jeugd, carrière en werkwijze. Zijn werk werd gepubliceerd in onder andere Vogue, NRC, en Trouw. Daarnaast werd zijn serie Bazaar Beauties een maand lang geëxposeerd op de Rotterdamse markt. Een van zijn meest recente zelfportretten is een backstagefoto, die deel uitmaakt van een langlopende serie waar hij momenteel nog aan werkt.

Harmen anno nu

“Op de middelbare school dacht ik: nu is het wel tijd om uit de kast te komen. Ik heb het eerst aan mijn moeder verteld, dat vond ik heel moeilijk. Aan de rest van mijn familie vertelde ik het op een familiefeest, toen ik een beetje tipsy was. Uiteindelijk zei iedereen dat ze het allang wisten.”

Toch voelde Harmen zich in zijn kleine dorp en op school een buitenbeentje. “Je trekt je dan al snel terug. Dat werkt isolerend.” Hij vond een uitlaatklep in de kunst. Voor zijn veertiende verjaardag kreeg hij een digitale camera van zijn moeder, en daar bracht hij veel tijd mee door. “Het is een heel rijk medium, dat geeft veel vrijheid. Die Myspace-tijd, waarin alle foto’s over de top bewerkt werden met regenbogen, kleuren en sterretjes, daar kom ik ook nu altijd weer op terug. Zo ontstaat er een clash tussen realiteit en fantasie.

Sweet Sixteen

Deze foto heeft best wat seksueels, hoewel ik daar op mijn zeventiende helemaal niet zo mee bezig was. Ik sta gepositioneerd als een soort lustobject, op dezelfde manier die je ook in bladen ziet – ik had me vooral door de popcultuur laten inspireren. Al die ijsjes, dat is best intens. Maar voor mij was het destijds een mooi winterlandschap met kleurtjes. Ik ben hiervoor nog nepsneeuw gaan kopen bij de Blokker.”

Hoewel het voor de veertienjarige Harmen niet meer dan een formaliteit was om uit de kast te komen – zijn geaardheid zag hij immers als iets positiefs – vindt hij niet dat je in het huidige klimaat van gelijkheid kunt spreken. “Je kunt op straat niet hand in hand lopen met je geliefde, dat durf je gewoon niet. Het maakt je uiteindelijk wel heel jong bewust van wie je bent. Ook nu gebeuren er weleens dingen waardoor ik denk: o ja, ik ben gay. Dat mensen toch even iets moeten zeggen als ik uitga en een zilver shirtje aan heb. En zo’n Nashvilleverklaring, tja, wat kan ik erover zeggen? Het breekt gewoon mijn hart. Er is zoveel gaande met lhbt-gemeenschappen en het is nog steeds nodig om daar aandacht aan te besteden. In mijn werk doe ik dat ook steeds meer. Ik wil stapsgewijs allerlei soorten mensen vastleggen, zonder aan labels te doen. Voor mij is dat de essentie: vrijheid, vrijgevochtenheid en zijn wie je bent. Daar komt mijn persoonlijkheid samen met mijn werk.”

The Family Jewels

“Dit zijn de dragqueens van The House of Holographic Hoes. Ik ken de oprichter Ma’MaQueen van de fotoacademie, en kwam samen met hem na het oprichten van zijn House op het idee om deze groepsfoto te maken. Ik heb ze wel jongensachtig gehouden, dus ze hebben een rauw randje, maar de styling is heel klassiek. Je ziet veel huid en rauwe hoeken, wat het verhalend maakt. Het is wel mooi als je ze helemaal oppoetst, maar dan heb je de plaatjes die je ook in de bladen ziet. Als je de bovenkant afdekt met je hand, zie je vooral die hakken en lijkt het elegant. De bovenkant is gewoon een beetje viezig. Iets vlezigs in een marmeren omgeving, standbeelden van deze tijd. Zo’n groepsfoto met deze thematiek is echt een nieuw ingeslagen weg voor mij, die ook een voorbode gaat zijn voor het komende jaar.”

De buitenbeentjes hebben een prominente rol in Harmens vrije werk. Het zijn mensen die aan de rand van de samenleving staan, of die vinden dat ze vanwege hun ouderdom niet meer voldoen aan het schoonheidsideaal. “Ik kies vaak dames uit die verlangen naar de eeuwige jeugd, of modellen met bepaalde eigenschappen, dus de buitenbeentjes en de typetjes die tegen het normale aanschoppen, die eigenschappen benadruk ik extra en zet ze op een voetstuk. Daar spiegel ik mezelf ook aan.”

Happily Ever After

“Ik wilde hiermee teruggrijpen naar een clichébeeld uit de Amerikaanse popcultuur van de eenzame oude vrouw die alleen in een bar een boekje zit te lezen. De Amerikaanse kunstenaar Edward Hopper heeft een schilderij, Compartment C, Car 293, dat eenzelfde beeld toont. Daar verwijs ik naar en daarmee wordt de foto een soort filmbeeld. Het model vond het trouwens helemaal niks, dat haar make-up uitliep. Het mooie is dat het model de tragiek van de foto ook daadwerkelijk voor een deel in zich draagt. Dus de persoon op de foto, de kleuren, het theatrale: dat laat echt zien wie ik als fotograaf ben.”

Als kunstenaar kijk ik altijd kritisch naar mijn omgeving, wat kan ik gebruiken uit de realiteit en wat niet. Daardoor ben ik altijd bezig met observeren. Dus ik ben een soort toeschouwer. Als ik mijn camera ergens op richt, ben ik een theaterstuk aan het maken. Dan pak ik iets uit het leven en vervorm ik dat naar mijn fantasie. Ik grijp in mijn werk vaak terug naar film- en clichébeelden die ik oproep door middel van kleuren en styling.”

The Last Season

“Ik ontmoette Gerda op een Elvis Presley-middag in Hoek van Holland. Zij was meteen enthousiast en wilde graag op de foto. Zo kwam ik er in het gesprek achter dat ze een huisje had op de camping. Deze foto maakte ik van haar en haar man op de camping. Dit is niet hun eigen huis en ook niet hun eigen hond. De locatie had ik vooraf uitgezocht en de hond kwam toevallig voorbij, dat was een goede toevoeging aan het beeld dat ik wilde maken. Er was ook een styliste bij die hun haar deed, dus het was echt alsof ze in een film zaten.”

“Ik richt mijn camera op iets dat al bestaat, en daar gooi ik een sausje overheen. De wisselwerking die dan ontstaat tussen de mensen die ik fotografeer en het beeld vind ik heel interessant. Zo maak ik ze iconisch en beroemd.”